Muhammet Adiloğlu
Son yıllarda önem arz eden kentsel dönüşüm projelerine on beş yıllık tecrübelerim ışığında bakmak, deneyimlerimi sizlerle paylaşmak için bu satırları kaleme almak istedim.
Kentsel dönüşümü, sadece müteahhit bir firmanın proje yapıp uygulaması mümkün değildir. Bilhassa çok hisseli parsellerde kentsel dönüşüm için; şehir plancısı, haritacı, mimar, mühendis, miras hukukçusu ve 6306 sayılı kentsel dönüşüm kanunu uzmanı bir avukat ile çözüm yollarını belirlemek için kısmen bilgi birikimine sahip bir müteahhit firmanın gerekliliği elzemdir.
Bu bağlamda bir dönüşüme başlarken öncelikle yeni yapılar yapılabilmesi için yıkılacak olan binaların bulunduğu arazinin geçmişi araştırılıp harita ve planlama açısından bir sıkıntı olup olmadığı kontrol edilir. Çünkü 6306 sayılı kanun kapsamında işlemlere başladıktan sonra vatandaşın oturduğu evin yıkılmasının önüne geçilemez. Daha sonra mağduriyetler yaşanmaması için biz işimizi yönetmeliklere uygun şekilde önceden tektik etmek zorundayız.
Arazi ile ilgili kontroller sağlandıktan sonra müteahhit firma yeni yapılar ile ilgili projesini çizip vatandaşlarla uzlaşma görüşmelerine başlar. Mülk sahipleri arasındaki paylaşım adaletli bir şekilde yapılıp açıktan ilan edilmelidir. Mülk sahipleri paylaşımdaki adaleti kendi gözüyle görüp ikna olmalıdır. Müteahhit firma mülk sahipleri arasındaki paylaşıma mutlaka sadık kalmalıdır. Müteahhit firmanın kentsel dönüşümde önceliği ‘gönüllü dönüşüm’ olmalıdır.
Kentsel dönüşüm uzlaşma görüşmelerinde vatandaşlara öncelikle, kentsel dönüşümü düşünülen sahip oldukları mülklerinin rayiç değerinin ne olduğu detaylı bir şekilde izah edilmelidir. Değere değer formülüyle yapılacak olan dönüşüm için bu önemlidir. Daireye daire veya kata kat şeklinde bir dönüşüm, kentsel dönüşüm olamaz. O sadece kentsel bir katliamdır!
Kentsel dönüşümün yapılacağı arazideki mülk sahiplerine doğru dönüşümü bıkmadan, sabrederek defalarca anlatmamız gerekmektedir. Bu bağlamda ilgili belediyelerden de destek alabiliriz. Dönüşümün doğru olabilmesi için zamana ihtiyaç vardır. Aceleye getirilen bir dönüşüm her konuda tavizi beraberinde getirir. Uygulama yaptığımız 471 adet hissedarın bulunduğu parselde yüzde yüz oranda vatandaş ile uzlaşma sağlamamızın en önemli faktörü sabır ve zamandır.
Kentsel dönüşüm ile ilgili uygulama yaptığım projelerdeki tecrübelerimi ve karşılaştığım bazı ilginç olayları sizlerle köşemde paylaşmaya devam edeceğim.